Sét luôn là một mối nguy hiểm tiềm tàng cho các công trình xây dựng, đặc biệt là nhà ở. Với tần suất mưa giông và sấm sét ngày càng gia tăng, việc lắp đặt hệ thống chống sét là điều cần thiết để bảo vệ gia đình và tài sản của bạn. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm rõ cách thức thực hiện hoặc nghĩ rằng việc này đòi hỏi kỹ thuật phức tạp và chi phí cao. Hãy cùng Intech Solar tìm hiểu cách làm chống sét đơn giản và hiệu quả cho ngôi nhà qua bài viết dưới đây.
Tại sao cần phải có biện pháp chống sét
Biện pháp chống sét là cần thiết vì nó đảm bảo an toàn cho con người, tài sản và thiết bị trong các tòa nhà và công trình xây dựng. Khi sét đánh trực tiếp, dòng điện áp cao và nhiệt độ cực lớn của tia sét có thể gây thương tích nghiêm trọng, thậm chí dẫn đến tử vong. Đặc biệt, sét có thể gây nguy hiểm cho những người ở gần khu vực bị ảnh hưởng khi dòng điện của sét lan truyền qua đất, cây cối, hoặc các vật dụng kim loại xung quanh. Ngoài ra, sét có thể gây ra thiệt hại nặng nề cho các công trình xây dựng như nhà ở, tòa nhà và các kết cấu kiến trúc, làm hỏng thiết bị điện tử và các vật dụng giá trị thông qua hệ thống dây điện hoặc đường truyền điện.
Bên cạnh đó, sét đánh còn tiềm ẩn nguy cơ gây cháy nổ nếu tiếp xúc với các vật liệu dễ bắt lửa, như gỗ, giấy, hoặc nhiên liệu. Do đó, việc có biện pháp chống sét sẽ giúp giảm thiểu rủi ro này, góp phần bảo vệ con người và tài sản khỏi nguy cơ cháy nổ. Sét cũng có thể gây quá áp và làm hỏng các thiết bị điện tử, khiến hệ thống điện trong nhà hay công trình bị ảnh hưởng nặng nề. Hệ thống chống sét giúp phân tán dòng điện, tránh tình trạng quá tải và ngăn chặn sự cố cho các thiết bị điện.
Cuối cùng, việc trang bị hệ thống chống sét còn giúp giảm thiểu thiệt hại về kinh tế, tránh được những chi phí sửa chữa và thay thế không mong muốn do sét gây ra. Ở nhiều quốc gia, lắp đặt hệ thống chống sét là yêu cầu bắt buộc theo các tiêu chuẩn và quy định an toàn, đặc biệt với các công trình công cộng và dân dụng. Tóm lại, việc lắp đặt hệ thống chống sét là một biện pháp thiết yếu để bảo vệ con người, tài sản và đảm bảo hoạt động ổn định của các thiết bị điện, đồng thời giúp tránh thiệt hại kinh tế và tuân thủ các quy định an toàn.
Hướng dẫn chi tiết cách làm chống sét đơn giản cho nhà ở và công trình nhỏ
Chống sét bằng công nghệ kim cổ điển
Cấu hình của một hệ thống chống sét đánh thẳng thường bao gồm ba thành phần chính:
– Đầu kim thu sét: Được làm từ các vật liệu như thép mạ đồng, đồng thau đúc, hoặc inox, đầu kim thu sét có chiều dài tùy thuộc vào kiến trúc và yêu cầu bảo vệ của công trình.
– Dây dẫn sét: Dùng để truyền tải dòng sét từ đầu kim xuống hệ thống tiếp đất. Dây dẫn thường làm từ đồng lá hoặc cáp đồng trần và có tiết diện đạt tiêu chuẩn quốc tế NFC12 102 của Pháp, thường từ 50mm² đến 75mm².
– Hệ thống tiếp đất: Có nhiệm vụ phân tán dòng điện xuống đất, bao gồm các thành phần:
- Cọc tiếp đất: Cọc được chôn thẳng đứng trong lòng đất, thường có độ dài từ 2,4 đến 3m, với đường kính từ 14 đến 16mm và cách mặt đất từ 0,5 đến 1m; khoảng cách giữa các cọc từ 3 đến 15m.
- Dây tiếp đất: Thường làm từ cáp đồng trần, có tiết diện từ 50mm² đến 75mm², liên kết các cọc tiếp đất lại với nhau, được chôn ở độ sâu từ 0,5 đến 1m dưới mặt đất.
- Ốc siết cáp hoặc mối hàn hóa nhiệt Exoweld: Dùng để kết nối các dây tiếp đất và cọc tiếp đất thành một hệ thống hoàn chỉnh.
Chống sét bằng công nghệ tiêu tán đám mây điện tích
Chống sét bằng công nghệ tiêu tán đám mây điện tích là một phương pháp chống sét khác biệt với các hệ thống chống sét truyền thống. Thay vì chờ dòng sét đánh và dẫn nó xuống đất, công nghệ này hoạt động chủ động bằng cách giảm hoặc ngăn ngừa sự hình thành của dòng sét ngay từ đầu.
Công nghệ này sử dụng các thiết bị có cấu trúc đặc biệt, thường là các đầu kim hoặc bộ phận phát ra các hạt ion âm, để tiêu tán điện tích tích tụ trong khu vực. Quá trình tiêu tán điện tích này giúp giảm điện trường giữa đám mây và mặt đất, làm suy yếu khả năng hình thành dòng sét hoặc khiến tia sét không nhắm vào khu vực được bảo vệ. Thiết bị tiêu tán điện tích thường được lắp đặt ở những vị trí cao trên các công trình như tòa nhà, nhà máy, hoặc khu vực cần bảo vệ.
Cấu hình chống sét sử dụng công nghệ tiêu tán đám mây điện tích bao gồm ba thành phần chính:
- Đầu phát ion dương: Được chế tạo từ thép mạ đồng hoặc inox và thường có dạng quả cầu nhiều gai, hình ô nhiều gai, hoặc cánh dơi nhiều gai.
- Dây dẫn ion: Có nhiệm vụ truyền dòng ion dương từ mặt đất lên thiết bị phát ion. Thành phần này thường là cáp đồng trần với tiết diện từ 50 đến 70mm².
- Hệ thống tiếp đất: Được thiết kế để phân tán dòng điện xuống đất, có cấu trúc tương tự như hệ thống tiếp đất của hệ thống chống sét đánh thẳng, giúp đảm bảo an toàn cho khu vực bảo vệ.
Cách làm cột thu lôi chống sét
Cách làm chống sét bằng cột thu lôi là phương pháp phổ biến hiện nay nhờ vào quy trình lắp đặt đơn giản và tiết kiệm chi phí. Cột thu lôi có vùng bảo vệ dạng hình nón với bán kính được xác định dựa trên chiều cao của cột.
Phương pháp này sử dụng một thanh sắt nhọn đặt trên mái nhà để làm nhiệm vụ thu hút tia sét. Khi sét đánh vào, dòng điện sẽ được dẫn qua dây dẫn (phi 0,04) xuống đất, giúp ngăn ngừa các nguy cơ tổn hại đến con người và thiết bị bên trong ngôi nhà.
Chống sét bằng lưỡi liềm nhà mái tôn
Cách làm chống sét đơn giản bằng phương pháp lưỡi liềm thường áp dụng cho các ngôi nhà hoặc công trình có mái lợp bằng tôn. Phương pháp này giúp bảo vệ ngôi nhà khỏi sét đánh bằng cách sử dụng các thanh kim loại dạng lưỡi liềm, đặt dọc theo mái tôn để thu hút và dẫn dòng sét xuống đất một cách an toàn.
Phương pháp chống sét bằng lưỡi liềm bao gồm:
- Thanh lưỡi liềm thu sét: Các thanh kim loại (thường là thép hoặc đồng) có hình dạng lưỡi liềm, được gắn đều dọc theo mái tôn. Những thanh này đóng vai trò thu sét và dẫn điện hiệu quả, giảm thiểu khả năng sét đánh trực tiếp vào mái nhà.
- Dây dẫn sét: Kết nối các thanh lưỡi liềm với hệ thống tiếp đất. Dây dẫn thường được làm từ cáp đồng trần để truyền dòng sét an toàn xuống mặt đất.
- Hệ thống tiếp đất: Đảm bảo phân tán dòng điện sét vào lòng đất, ngăn ngừa ảnh hưởng đến cấu trúc ngôi nhà và thiết bị bên trong.
Phương pháp chống sét bằng lưỡi liềm cũng là một giải pháp hiệu quả và tiết kiệm cho các ngôi nhà mái tôn, giúp bảo vệ tối đa trong điều kiện thời tiết xấu có nhiều sét.
Những lưu ý khi tự lắp đặt hệ thống chống sét
Khi thi công hệ thống chống sét cho nhà ở, bạn nên lưu ý một số điểm sau:
- Xem xét kết cấu công trình để lựa chọn phương pháp chống sét phù hợp, vì hiệu quả chống sét phụ thuộc nhiều vào kiến trúc hạ tầng. Dựa vào chất liệu xây dựng, như thép hay bê tông, hãy chọn loại mái tôn thích hợp. Ngoài ra, nên đo điện trở đất trong quá trình thi công để đề xuất giải pháp hiệu quả và có thể sử dụng hóa chất giảm điện trở nếu cần.
- Xác định phạm vi cần bảo vệ để thiết lập hệ thống chống sét hiệu quả. Đo lường diện tích của ngôi nhà và chọn vị trí lắp đặt sao cho vùng bảo vệ bao quát toàn bộ khu vực xung quanh.
- Chọn loại dây dẫn chất lượng cao để đảm bảo truyền dẫn sét an toàn, vì đây là thành phần quan trọng nhất trong hệ thống. Dây dẫn bền, chắc, có tiết diện lớn sẽ dẫn sét tốt hơn, nên ưu tiên dây ít chắp nối và đi thẳng để đảm bảo an toàn cho toàn hệ thống.
Có cần chống sét cho hệ thống điện năng lượng mặt trời không?
Câu trả lời là Có, việc chống sét cho hệ thống điện năng lượng mặt trời là rất cần thiết. Dưới đây là một số lý do tại sao cần có biện pháp chống sét cho các hệ thống này:
- Các tấm pin năng lượng mặt trời, inverter, và các thiết bị điện khác trong hệ thống đều có thể bị hư hỏng nghiêm trọng nếu bị sét đánh trực tiếp hoặc nếu có dòng điện sét lan truyền qua hệ thống dây dẫn.
- Hệ thống điện năng lượng mặt trời thường được lắp đặt trên cao, và nếu xảy ra sự cố do sét, có thể gây nguy hiểm cho người lắp đặt và bảo trì hệ thống.
- Một hệ thống điện năng lượng mặt trời bị hư hại do sét sẽ dẫn đến giảm hiệu suất hoạt động hoặc thậm chí ngừng hoạt động hoàn toàn, gây thiệt hại về kinh tế cho người sử dụng.
- Tùy theo quy định và tiêu chuẩn của từng khu vực, việc lắp đặt hệ thống chống sét có thể là yêu cầu bắt buộc đối với các công trình điện mặt trời, đặc biệt là những hệ thống lớn hoặc lắp đặt tại các khu vực có nguy cơ cao về sét.
Các biện pháp chống sét cho hệ thống điện năng lượng mặt trời có thể là: lắp đặt cột thu lôi, sử dụng dây dẫn và thiết bị chống sét, hệ thống tiếp đất,…Các biện pháp chống sét cho hệ thống điện năng lượng mặt trời không chỉ bảo vệ thiết bị mà còn đảm bảo an toàn cho con người và duy trì hiệu suất của hệ thống trong suốt thời gian sử dụng. Trên đây là những cách làm chống sét đơn giản mà bạn có thể tham khảo. Lắp hệ thống chống sét giúp giảm thiểu rủi ro và bảo vệ toàn diện cho không gian sống của bạn.
