Sau 6 năm xây dựng và lấy ý kiến dự thảo, Bộ Công Thương vừa có báo cáo trình Thủ tướng Chính phủ việc nghiên cứu và xây dựng cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện từ năng lượng tái tạo với khách hàng sử dụng điện không qua EVN. Tại báo cáo về cơ chế mua bán điện, Bộ Công Thương đưa ra hai trường hợp được phép mua bán điện trực tiếp với đơn vị phát điện tái tạo, cụ thể như sau:
Trường hợp 1: Mua bán điện trực tiếp thông qua đường dây riêng do tư nhân đầu tư
Với trường hợp này, đơn vị phát điện và khách hàng có nhu cầu sử dụng điện lớn khi mua bán điện sẽ không bị giới hạn về các điều kiện như sản lượng, công suất, cấp điện áp đấu nối, mục đích sử dụng điện v.v…
Đơn vị phát điện có trách nhiệm triển khai việc đầu tư xây dựng dự án điện tái tạo phù hợp với quy hoạch phát triển của ngành điện lực; phải thực hiện nghiêm túc các quy định về cấp phép hoạt động điện lực. Đơn vị phát điện và khách hàng cần có trách nhiệm chung tay thực hiện các quy định về mua bán điện, giá bán điện theo đúng quy định.
Nguyên tắc giao dịch, mua bán điện sẽ áp dụng theo các quy định của Luật Giá. Khi Luật Giá và các văn bản hướng dẫn tạm thời chưa có hiệu lực, sẽ áp dụng theo giá bán lẻ điện theo quyết định số 1062/QĐ-BCT ngày 4/5 (giá bán lẻ điện bình quân 1.920,3732 đồng/kWh) và các Thông tư liên quan của Bộ Công Thương.
Trường hợp 2: Mua bán điện thông qua hệ thống lưới điện quốc gia
Trường hợp này, đơn vị phát điện và khách hàng mua điện vẫn phải thông qua đơn vị bán lẻ điện (do EVN độc quyền), tức là người bán và người mua không giao dịch trực tiếp với nhau như trong trường hợp 1.
Yêu cầu đặt ra là doanh nghiệp phát điện sở hữu nhà máy điện mặt trời hoặc điện gió phải đấu nối vào hệ thống lưới điện quốc gia và có công suất tối thiểu từ 10MW trở lên. Còn khách hàng có nhu cầu sử dụng điện là các tổ chức, cá nhân đang mua điện của EVN phục vụ cho mục đích sản xuất từ cấp điện áp > 22kV.
Với trường hợp này, trong giai đoạn Luật Giá và các văn bản hướng dẫn liên quan chưa có hiệu lực, đơn vị bán lẻ điện có trách nhiệm thực hiện phân phối, cung cấp điện cho khách hàng nhằm đáp ứng toàn bộ nhu cầu sử dụng điện cho hoạt động sản xuất theo giá bán lẻ điện quy định tại Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 30/6/2017.
Trong giai đoạn kể từ thời điểm Luật Giá và các văn bản liên quan có hiệu lực, đơn vị bán lẻ điện và khách hàng mua điện theo giá điện phản ánh đúng, đủ theo các khoản phí trên thị trường điện với các loại giá dịch vụ (giá phân phối và truyền tải điện, giá điều độ vận hành hệ thống điện, giá dịch vụ phụ trợ hệ thống điện…).
Khuyến khích mua bán điện trực tiếp để tự sản tự tiêu
Đơn vị phát điện sẽ ký hợp đồng với Tập đoàn Điện lực Việt Nam theo mẫu mà Bộ Công Thương ban hành nhằm tham gia thị trường buôn bán điện cạnh tranh, công bố công suất nhà máy điện, đồng thời khách hàng cũng được ký kết hợp đồng kỳ hạn dạng chênh lệch với đơn vị bán điện.
Trong báo cáo gửi Thủ tướng, Bộ Công Thương cũng cho hay để tạo thuận lợi trong triển khai cơ chế mua bán điện trực tiếp, nhưng vẫn đảm bảo thực hiện chức năng quản lý nhà nước, cần thiết phải xây dựng và ban hành nghị định, chính sách của Chính phủ để hướng dẫn một cách chi tiết, cụ thể. Do tính cấp thiết, nên bộ kiến nghị Chính phủ xây dựng nghị định theo trình tự rõ ràng, thủ tục rút gọn.
>>Xem thêm: Công nghệ n-TOPCon và ứng dụng trong hệ thống điện mặt trời
Bộ Công Thương khẳng định sẽ thúc đẩy các đơn vị triển khai cơ chế DPPA (cơ chế mua bán điện trực tiếp thông qua hệ thống truyền tải quốc gia) trên cơ sở mua bán điện trực tiếp qua đường dây tư nhân riêng để kết nối trực tiếp với nhau, nhằm ưu tiên thực hiện các dự án điện tự sản, tự tiêu.
