“Bỏ độc quyền truyền tải, điện tái tạo phải đàm phán giá” là một trong những nội dung được nêu trong tờ trình về Sửa Luật Điện lực đang được Bộ Công thương xây dựng.
Luật Điện lực được ban hành năm 2004 và đi vào thực hiện. Bộ luật này đã qua 2 lần sửa đổi, bổ sung. Tuy nhiên, nội dung sửa đổi bổ sung không đáng kể. Hiện nay, kho có nhiều thành phần kinh tế tư nhân tham gia vào phát triển ngành điện lực, Luật Điện lực cần sửa đổi, bổ sung những chính sách sao cho phù hợp với thực tiễn.
Cùng với đó, sự phát triển mạnh mẽ của năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện năng lượng trời đang trở thành xu hướng bùng nổ trên toàn cầu là yếu tố tác động đến việc sửa đổi Luật Điện Lực trong thời gian tới.
Điện tái tạo phải đàm phán giá
Theo số liệu thống kê thực tế, tổng công suất đặt nguồn điện năm 2019 là 56GW, năm 2020 là 69,3GW. Tốc độ phát triển nhanh chóng này là nhờ vào sự phát triển vượt trội của các nhà máy điện mặt trời, đặc biệt là điện mặt trời mái nhà. Con số này đã đưa tỷ lệ xây dựng nguồn điện đạt 132% so với với kế hoạch của giai đoạn 2016-2020 của Quy hoạch điện VII. Tuy nhiên, cơ cấu xây dựng nguồn điện lại trở nên khác biệt. Cụ thể, trong khi các nguồn điện từ năng lượng tái tạo vượt mức 480%, thì các nguồn nhiệt điện chỉ đạt khoảng 60%.
Tờ trình tại Bộ Công thương đánh giá, tốc độ phát triển năng lượng tái tạo đã được thúc đẩy nhờ các chính sách, quy định khuyến khích phát triển của Chính Phủ. Song điều này “chỉ nên được áp dụng trong thời gian nhất định” và cần sửa đổi sao cho phù hợp với tình hình thực tiễn.
Hiện, giá điện năng lượng tái tạo trên thế giới ngày càng giảm. Trong khi, quy mô đầu tư cho nguồn điện ngày càng mở rộng, chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu nguồn điện quốc gia. Thị trường công nghệ, thiết bị điện gió, điện mặt trời đã trở nên cạnh tranh hơn rất nhiều. Do vậy, Bộ Công thương nhận định, việc duy trì tiếp tục các chính sách hỗ trợ hiện tại không còn phù hợp.
Thông qua Luật Điện Lực sửa đổi, giá bán điện của các dự án điện năng lượng tái tạo dự kiến sẽ được áp dụng như các nguồn điện năng khác như thủy điện, nhiệt điện. Ngoài ra, một số ưu đãi cho chủ đầu tư cũng được quy định tại Luật Đầu tư. Theo đó, các dự án về điện gió, điện mặt trời cũng sẽ phải thực hiện theo cơ chế đàm phán giá.
Các chủ đầu tư dự án sẽ có cơ hội được đàm phán giá điện, hợp đồng mua bán điện với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) trong khuôn khổ hướng dẫn và khung giá do Bộ Công Thương ban hành.
“Bỏ” độc quyền truyền tải, Tư nhân được làm truyền tải
Một bất cập khác cũng được đặt ra ở lần sửa đổi Luật Điện Lực lần này, đó là “Nhà nước độc quyền trong hoạt động truyền tải điện”. Bộ Công Thương sẽ hoàn thiện quy định trong hoạt động truyền tải theo hướng giao Chính phủ quy định chi tiết phạm vi nhà nước được độc quyền, đồng thời, thu hút các thành phần kinh tế tư nhân tham gia hoạt động truyền tải phục vụ đấu nối nguồn điện.
Trong đó, Luật Điện Lực sửa đổi quy định “Nhà nước độc quyền trong việc xây dựng, quản lý, vận hành lưới điện truyền tải, có ý nghĩa quan trọng về an ninh cung cấp điện” thay vì những quy định độc quyền chung.
Tất cả các dự án điện (gồm nguồn và lưới) sẽ được đánh giá trên cơ sở nguồn lực của nhà nước (thông qua các doanh nghiệp/ tập đoàn nhà nước) và các tiêu chí đánh giá khác để xác định các dự án nào do nhà nước hoặc tư nhân thực hiện trong từng thời kỳ quy hoạch.
>>Xem thêm: Hệ lụy của việc xả thải hạt nhân nhà máy điện Fukushima
Trên đây là 2 điểm đáng chú ý nhất trong dự kiến sửa đổi Luật Điện lực trong thời gian tới. Nếu chính sách bỏ độc quyền truyền tải và điện tái tạo được đàm phán giá sẽ là một bước ngoặt đối với ngành điện năng lượng mặt trời. Chính sách này sẽ mở ra một trang mới thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của điện mặt trời, góp phần cung ứng cho nguồn điện Quốc Gia, đáp ứng nhu cầu sử dụng điện ngày càng gia tăng, đồng thời thực hiện sử dụng nguồn năng lượng xanh, sạch một cách hiệu quả nhất, tránh lãng phí.
Điện năng lượng mặt trời vừa tiết kiệm chi phí, vừa thân thiện với môi trường, giảm phát thải khí CO2. Sử dụng điện năng lượng mặt trời chính là góp phần kiến tạo cuộc sống xanh. Nếu bạn có ý định lắp đặt điện năng lượng mặt trời thì hãy liên hệ cho INTECH ENERGY để nhận được tư vấn, hỗ trợ chi tiết nhé.
