Việt Nam sở hữu tiềm năng điện mặt trời dồi dào, với bức xạ trung bình hàng năm từ 4-5 kWh/m2/ngày. Tiềm năng này rất lý tưởng cho việc phát triển hệ thống điện mặt trời mái nhà, đặc biệt là trong các khu công nghiệp, nơi có diện tích mái nhà rộng và nhu cầu tiêu thụ điện lớn. Bài viết này hãy cùng Intech Energy phân tích bản chất, mô hình, lợi ích và thách thức trong việc phát triển điện mặt trời mái nhà cho các khu công nghiệp tại Việt Nam.
Đặc điểm của các khu công nghiệp
Các khu công nghiệp thường có những đặc điểm sau:
- Diện tích mái nhà rộng: Những diện tích mái nhà rộng lớn này có thể được tận dụng để lắp đặt các tấm pin mặt trời, tạo ra nguồn điện sạch.
- Nhu cầu tiêu thụ điện cao: Các nhà máy, xí nghiệp trong khu công nghiệp có nhu cầu tiêu thụ điện lớn, do đó có thể sử dụng nguồn điện mặt trời để giảm chi phí điện năng.
- Môi trường tương đối khép kín: Khu công nghiệp thường ở những khu vực có khí hậu tương đối ổn định, ít chịu ảnh hưởng của thiên tai, thuận lợi cho việc vận hành hệ thống điện mặt trời.
- Chính sách hỗ trợ phát triển điện mặt trời: Việt Nam còn có chính sách ưu đãi đối với việc phát triển năng lượng tái tạo, trong đó có điện mặt trời. Đặc biệt ngày 1/4/2024, Thủ tướng chính phủ chính thức phê duyệt kế hoạch thực hiện quy hoạch điện 8. Theo kế hoạch này, Nhà nước sẽ chú trọng xây dựng cơ chế, chính sách cụ thể nhằm khuyến khích các doanh nghiệp trong nước tham gia phát triển điện năng lượng tái tạo.
Đề xuất 3 mô hình phát triển điện mặt trời mái nhà
Trong bối cảnh chuyển đổi từ năng lượng hóa thạch sang năng lượng tái tạo đang diễn ra trên toàn cầu và tình hình thiếu điện trầm trọng tại Việt Nam, sự phát triển của điện năng lượng mặt trời là một sự lựa chọn thông minh.
Tuy nhiên, việc phát triển ồ ạt, không đồng bộ, phá vỡ quy hoạch đang gây ra những hệ lụy cho ngành điện khi có nhiều dự án xây dựng chưa được cấp phép, ngoài quy hoạch, dự án đầu tư nhằm trục lợi chính sách… Những bất cập này đã và đang được rà soát, chấn chỉnh và định hướng đầu tư điện mặt trời mái nhà theo Quy hoạch điện VIII.
Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Công Thương đã xây dựng Dự thảo về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời áp mái lắp đặt tại nhà dân, doanh nghiệp và khu công nghiệp kèm theo báo cáo đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, phê duyệt.
Theo dự thảo, Đối với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), yêu cầu xây dựng chương trình vận động, tuyên truyền đến người dân, các doanh nghiệp lắp đặt hệ thống ĐMTMN, mục tiêu đến năm 2030 có 50% các tòa nhà công sở và 50% nhà dân sử dụng ĐMTMN cho mục đích tự sử dụng theo cơ cấu nguồn điện: năm 2030 nguồn ĐMT tự sản, tự tiêu đạt khoảng 2.600 MW.
Ba mô hình phát triển điện mặt trời mái nhà cho khu công nghiệp mà Bộ Công Thương đưa ra bao gồm:
- Điện năng lượng mặt trời hòa lưới nhưng không bán điện cho tổ chức, cá nhân khác;
- Hệ thống điện mặt trời Hybrid cho phép bán điện cho tổ chức, cá nhân và có chính sách cụ thể về giá bán điện
- Lắp đặt điện năng lượng mặt trời độc lập không liên kết với lưới điện quốc gia.
Mô hình điện mặt trời độc lập đang được xem xét ưu tiên phát triển, có thể tự sử dụng hoặc bán điện cho tổ chức, cá nhân ngoài EVN với điều kiện cả nguồn – tải đều không liên kết với lưới điện quốc gia. Chủ đầu tư dự án phát triển theo mô hình này hiện nay vẫn bị điều chỉnh bởi các quy định khác của pháp luật về đầu tư, xây dựng, phòng cháy chữa cháy,…
Lợi ích khi sử dụng hệ thống điện mặt trời mái trong khu công nghiệp
Giảm chi phí điện năng
Việc sử dụng điện mặt trời mái nhà giúp doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể chi phí điện năng, đặc biệt là trong các khu công nghiệp có nhu cầu tiêu thụ điện lớn.
- Điện mặt trời là nguồn năng lượng miễn phí và bền vững.
- Giảm phụ thuộc vào nguồn điện từ lưới điện quốc gia, tránh rủi ro tăng giá điện.
- Tiết kiệm chi phí điện năng lên tới hàng trăm triệu đồng mỗi năm, tùy theo quy mô hệ thống.
Bảo vệ môi trường và phát triển bền vững
Sử dụng điện mặt trời góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững, giảm phát thải khí nhà kính và ô nhiễm không khí.
- Điện mặt trời là nguồn năng lượng sạch, không gây ô nhiễm trong quá trình sản xuất điện.
- Giảm lượng khí CO2 thải ra môi trường, giúp giảm tác động tiêu cực đến biến đổi khí hậu.
- Đóng góp vào việc xây dựng hình ảnh doanh nghiệp bền vững và có trách nhiệm xã hội.
Tăng cường sự ổn định và độ tin cậy của nguồn điện
Việc sử dụng điện năng lượng mặt trời cho doanh nghiệp giúp tăng cường sự ổn định và độ tin cậy của nguồn điện cung cấp cho doanh nghiệp.
- Giảm rủi ro mất điện do sự cố trên lưới điện quốc gia.
- Cung cấp nguồn điện dự phòng trong trường hợp cần thiết.
- Đảm bảo hoạt động sản xuất không bị gián đoạn do sự cố về nguồn cung cấp điện.
Khó khăn khi phát triển điện mặt trời mái trong khu công nghiệp
Chi phí đầu tư ban đầu cao
Một trong những thách thức lớn khi phát triển hệ thống điện mặt trời mái trong khu công nghiệp là chi phí đầu tư ban đầu cao.
- Cần phải đầu tư vào thiết bị, công nghệ và cơ sở hạ tầng để xây dựng hệ thống.
- Thời gian thu hồi vốn đầu tư có thể kéo dài, đặc biệt đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Pháp lý và thủ tục phức tạp
Việc phát triển hệ thống điện mặt trời mái trong khu công nghiệp đôi khi đối mặt với các vấn đề liên quan đến pháp lý và thủ tục.
- Cần phải tuân thủ các quy định, tiêu chuẩn kỹ thuật và quy trình xin phép xây dựng.
- Thủ tục hành chính có thể mất nhiều thời gian và công sức để hoàn thành.
Khả năng kỹ thuật và quản lý
Việc vận hành và quản lý hệ thống điện mặt trời mái trong khu công nghiệp đòi hỏi kiến thức chuyên môn và kỹ năng kỹ thuật.
- Cần phải có đội ngũ kỹ thuật viên có kinh nghiệm để duy trì và vận hành hệ thống hiệu quả.
- Quản lý hoạt động sản xuất điện mặt trời cần sự chuyên nghiệp và hiểu biết về ngành điện.
Kết luận
Trong bối cảnh nhu cầu tiêu thụ điện tăng cao và nguồn điện truyền thống ngày càng khan hiếm, việc phát triển hệ thống điện mặt trời mái trong khu công nghiệp là một giải pháp hiệu quả và bền vững. Bằng việc tận dụng diện tích mái nhà rộng, sử dụng nguồn năng lượng tái tạo và hưởng các chính sách ưu đãi, doanh nghiệp không chỉ giảm chi phí điện năng mà còn góp phần bảo vệ môi trường và tạo ra nguồn điện ổn định cho hoạt động sản xuất.
Tuy nhiên, để phát triển hệ thống điện mặt trời mái trong khu công nghiệp cần phải vượt qua các thách thức về chi phí đầu tư, pháp lý, kỹ thuật và quản lý. Chính phủ cần có các chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đầu tư và phát triển nguồn điện mặt trời, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành năng lượng tái tạo tại Việt Nam.
Để liên hệ tư vấn hỗ trợ 24/7, vui lòng nhấc máy và gọi hotline 0983 113 387 – 0966 966 032 ngay hôm nay.