Sau vụ cháy chung cư mini tại Thanh Xuân, Hà Nội, xe điện có còn là xu thế? Đây là câu hỏi được rất nhiều người quan tâm. Từ góc độ người làm chính sách, việc một số chung cư vội vã cấm xe điện là phản ứng cực đoan. Trước nay, xe điện vốn là phương tiện di chuyển bảo vệ môi trường, được ưa chuộng sử dụng và được pháp luật công nhận. Thực tế cho thấy, khả năng phát hỏa cực kỳ thấp, trong khi nguyên nhân vụ cháy đến nay đã được xác định là do chập mạch đường dây dẫn điện ở bình ắc quy của xe motor.
Không gây cháy, xe điện vẫn mang tiếng oan
Sau vụ cháy chung cư gây hậu quả nghiêm trọng tại Khương Hạ, Thanh Xuân, Hà Nội, xe điện bỗng chốc trở thành “tội đồ” mặc dù cơ quan chức năng đã có kết luận chính thức về nguyên nhân vụ hỏa hoạn. Lo lắng quá mức về nguy cơ cháy nổ, nhiều nhà trọ, chung cư mini vội vàng ra quy định cấm sạc xe điện dưới tầng hầm, thậm chí có nhiều khu trọ còn cấm để xe điện ở tầng hầm.
Một số người thuê trọ tại quận Đống Đa cho biết, tại chỗ trọ, chủ trọ ra thời hạn cho người thuê trong 2 tháng phải đổi sang xe máy nếu không sẽ không cho gửi xe nữa, nhiều người không biết phải làm thế nào, có những gia đình cả 2 vợ chồng đều sử dụng xe điện. Một số khác có hoàn cảnh trớ trêu hơn khi phải mang xe điện lên tận căn hộ ở tầng cao để sạc pin bởi ban quản lý tòa nhà không cho sạc dưới tầng hầm gửi xe.
Nhiều người đang sử dụng xe điện bày tỏ sự bức xúc khi bị mang tiếng oan, họ cho rằng xe điện mà dễ cháy như thế thì người ta đã loại bỏ từ lâu rồi, xe điện từ việc khuyến khích được sử dụng để tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường, nay lại bị nhiều người kỳ thị.
Như vậy, việc “đổ” nguyên nhân gây cháy cho xe điện hoàn toàn là cảm tính. Thậm chí có những làn sóng tẩy chay xe điện khiến thị trường mua bán của ngành hàng này trở nên ảm đạm trong thời gian vừa qua. TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, đánh giá hậu quả của vụ cháy chung cư mini quá nghiêm trọng nên việc người dân lo lắng, thận trọng và đề phòng cũng là điều dễ hiểu. Từ góc nhìn tích cực, ông cho rằng ý thức phòng chống cháy nổ của cả xã hội được thấu hiểu và nâng cao là điều đáng mừng. Tuy nhiên, việc cấm xe điện là quá cực đoan, thậm chí là sai luật.
Xe điện là phương tiện được Nhà nước cho phép sản xuất, kinh doanh và sử dụng cho việc di chuyển. Để được đưa ra thị trường, các phương tiện này đều phải trải qua quá trình kiểm định vô cùng khắt khe và phải đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn kỹ thuật về môi trường, an toàn và phòng chống cháy nổ. Xe điện là phương tiện được sử dụng và lưu hành ở mọi nơi, bình đẳng như các loại phương tiện giao thông khác. Đồng thời, xe điện được phép sạc tại nơi đảm bảo an toàn về phòng chống cháy nổ, bao gồm cả tầng hầm để xe tại chung cư.
Ứng xử với xe điện cần dựa trên sự hiểu biết
Đây không phải lần đầu tiên xe điện bị quy kết là nguyên nhân gây ra cháy nổ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, xe điện hoàn toàn không dễ cháy như nhiều người nghĩ. Thậm chí, so với nguy cơ cháy nổ xe moto chạy bằng xăng còn lớn hơn bởi động cơ đốt trong, xe điện còn an toàn và khó xảy ra cháy hơn nhiều lần.
Theo tổng hợp dữ liệu của trang Auto Insurance từ Ủy ban An toàn Giao thông quốc gia (Mỹ), tỷ lệ xe điện bị cháy chỉ khoảng 25,1 vụ/100.000 xe, xe moto cao hơn với 1.529/100.000 xe động cơ đốt trong. Nói cách khác, số vụ cháy nổ xe xăng dầu cao hơn 61 lần xe điện.
Trên thực tế, các loại xe điện có thương hiệu hiện nay, bao gồm cả xe đạp điện, xe máy và ô tô điện, đều sử dụng pin lithium-ion. Đây là loại pin được nghiên cứu và phát triển theo các tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật nghiêm ngặt với nguy cơ xảy ra cháy nổ vô cùng thấp.
Các chuyên gia cũng khuyến cáo, xe điện là loại phương tiện khá mới, người dùng cần hiểu và nắm rõ cách sử dụng cũng như tuân thủ tuyệt đối những quy định về an toàn. Các phương tiện đã được kiểm định chất lượng rõ ràng, người dùng tuân thủ quy định thì rủi ro xảy ra là rất thấp. Trong nhiều trường hợp, rủi ro không đến từ bản thân chiếc xe mà đến từ cách vận hành sai của người dùng.
Theo giới chuyên gia, chuyển dịch sang sử dụng xe điện là một xu thế tất yếu trên thế giới nói chung, tại Việt Nam nói riêng. Cần nhìn nhận toàn diện và chính xác các rủi ro cháy nổ có thể xảy ra khi sử dụng xe điện để có giải pháp phòng tránh.
>>Xem thêm: 300 hộ nghèo tại Mù Cang Chải được lắp điện năng lượng mặt trời
Nếu chỉ tập trung quy kết nguyên nhân gây cháy nổ là do xe điện, vô hình trung đang tạo ra sự “an toàn giả” bởi các vấn đề gốc rễ lại bị bỏ qua. Đặc biệt, khi cả xã hội đang hoang mang về việc sử dụng xe điện, các cơ quan quản lý càng phải hành động sớm, có chính sách cụ thể để trấn an dư luận cũng như loại bỏ các suy diễn, định kiến thiếu căn cứ. Sử dụng xe điện vẫn nằm trong những khuyến khích của Nhà nước nhằm bảo vệ môi trường, hướng đến nền kinh tế sử dụng năng lượng xanh.
