FIT là gì?
FiT là cụm từ viết tắt của Feed-in Tariff, được hiểu là biểu giá điện hỗ trợ. Đây là một cơ chế chính sách được đưa ra nhằm khuyến khích phát triển các nguồn năng lượng tái tạo, tăng sức cạnh tranh của các nguồn năng lượng này với các nguồn năng lượng truyền thống. Cụ thể hơn là các mức giá áp dụng cho điện sản xuất tư các nguồn năng lượng tái tạo để bán lên lưới điện hoặc sử dụng tại chỗ. Thuật ngữ này sử dụng cho điện năng lượng tái tạo nói chung, không chỉ dành cho điện năng lượng mặt trời.
Giá FiT có quá trình hình thành và phát triển tương đối phức tạp. FiT được công nhận là cơ chế chính sách giúp thúc đẩy sự phát triển của nguồn năng lượng tái tạo nhanh chóng, thành công nhất trên thế giới. Thông thường biểu giá FiT phổ biến là áp dụng cho mỗi kWh điện phát lên lưới.
Luật về FIT quy định 3 điều khoản quan trọng là:
- Quy định các công ty truyền tải, kinh doanh điện phải mua điện từ bất kỳ nguồn điện phát bằng năng lượng tái tạo như: năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng lượng thủy triều,…..
- Các hợp đồng mua điện được ký trong thời gian dài khoảng 15-25 năm.
- Quy định mức giá mua điện cụ thể cho từng loại công nghệ khác nhau đảm bảo sao cho các nhà đầu tư có lợi nhuận.
Để đảm bảo nguồn cung điện năng và theo xu hướng phát triển năng lượng chung của thế giới đó là cắt giảm các nhà máy điện sử dụng nhiên liệu hóa thạch và phát triển các nguồn năng lượng tái tạo, Chính phủ đã có những cơ chế nhằm khuyến khích đầu tư, phát triển năng lượng tái tạo, trong đó Điện mặt trời là ngành được ưu tiên hơn cả do Việt Nam có nhiều lợi thế để phát triển.
Trước đó, Thủ tướng Chính Phủ nước ta đã ban hành hai quyết định nhằm đưa ra cơ chế phát triển ngành năng lượng mặt trời là Quyết định số:11/2017/QĐ-TTg vào ngày 11 tháng 04 năm 2017 và Quyết định số: 13/2020/TTg vào ngày 06 tháng 04 năm 2020. Theo như Quyết định 11, giá FIT 1 lần đầu tiên được ban hành chính thức về giá điện EVN sẽ mua lại từ các dự án điện mặt trời hòa lưới là 9,35Uscent/kWh ( tương đương 2.086VNĐ/kWh theo tỷ giá VNĐ và USD do Ngân hàng nhà nước Việt Nam công bố ngày 10/04/2017) Và hết hiệu lực trước ngày 30/06/2019. Sau gần một năm Quyết định 11 hết hiệu lực, đến ngày 06/04/2020, Quyết định 13 được Thủ tướng phê duyệt với giá mua lại điện năng từ các dự án điện mặt trời được niêm yết như sau:
- Dự án điện mặt trời nổi có giá mua là 1.783VNĐ/kWp, tương đương 7,69UScent/kWp
- Dự án điện mặt trời mặt đất có giá mua là 1.644VNĐ/kWp, tương đương 7,09UScent/kWp
- Hệ thống điện mặt trời mái nhà có giá mua là 1.943VNĐ/kWp, tương đương 8,38UScent/kWp
Cơ chế giá FIT 3 khi nào ra?
Hiện tại, Bộ Công Thương đã hoàn tất và trình Thủ tướng Chính Phủ về dự thảo liên quan đến cơ chế giá mua lại điện mặt trời thay thế giá được quy định tại Quyết định số 13/2020/QĐ-TTg (Quyết định số 13) về cơ chế hỗ trợ phát triển các dự án điện mặt trời tại Việt Nam đã chính thức hết hiệu lực vào ngày 31/12/2020. Dự thảo có nội dung như sau:
Theo đó, dự thảo vẫn duy trì giá cố định nhưng mức dự kiến giảm từ 18-27% chỉ còn 5,2-6,8 cent/kWh so với giá FIT 2 trong Quyết định 13, tùy thuộc vào quy mô và loại hình dự án. Quy mô công suất hệ thống lắp đặt của dự án càng lớn thì mức giá càng thấp.
Do tình hình dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến vô cùng phức tạp và sau nhiều lần Bộ Công Thương trình Thủ tướng phê duyệt, dự thảo về giá mua điện mặt trời FIT 3 vẫn còn bỏ ngỏ, khiến không ít nhà đầu tư và khách hàng có nhu cầu lắp đặt điện mặt trời không khỏi lo lắng. Hiện đã hết 1/2 quý 3 năm 2021, hy vọng trong thời gian sắp tới sẽ có văn bản chính thức về quyết định giá FIT 3 dể khách hàng và nhà đầu tư kịp thời hoàn thiện các dự án trong năm 2021 này.
Những thay đổi mới về dự thảo giá điện mặt trời FIT 3
Trong bảng Dự thảo này có đề cập: Hệ thống điện mặt trời mái nhà phải có hiệu suất tế bào quang điện (Solar cell) lớn hơn 20% hoặc các tấm pin lớn hơn 19%, căn cứ về chứng nhận về Nguồn gốc xuất xứ, chất lượng hàng hóa, chứng nhận của nhà sản xuất tế bào quang điện do Cơ quan quốc tế hoặc Cơ quan Quốc gia có thẩm quyền của nước xuất xứ cấp theo tiêu chuẩn quốc tế hoặc tương đương.
Đối với hệ thống điện mặt trời trên mái nhà có công suất lớn hơn 100KWP, yêu cầu lượng điện tự dùng hàng tháng không nhỏ hơn 20% sản lượng phát trong tháng và được thanh toán tối đa 80% sản lượng điện phát thực tế trong tháng của hệ thống.
Nhìn chung dự thảo về giá mua điện mặt trời FIT 3 được các chuyên gia đánh giá là hợp lý với tình hình phát triển Điện mặt trời ở nước ta vào thời điểm hiện tại. Theo Bộ Công Thương, việc giảm giá mua cố định và áp mức giá cho từng dự án nhằm để điện mặt trời mái nhà phát triển đúng hướng, tức là khuyến khích người dân, doanh nghiệp lắp đặt điện mặt trời để tự dùng thay vì đầu tư đẩy lên lưới bán điện. Dự thảo này đã được Bộ thống nhất trình Thủ tướng phê duyệt. Còn đối với các nhà đầu tư kinh doanh điện mặt trời, đây thực sự là kết quả không mong muốn, bởi việc giảm sâu giá mua điện khiến thời gian thu hồi vốn sẽ kéo dài hơn, đồng nghĩa với rủi ro đầu tư sẽ lớn hơn trước đây.
Nhìn chung, khi chưa có FIT 3 chính thức về giá mua điện từ các dự án điện mặt trời, đồng nghĩa với việc chưa ghi nhận sản lượng phát dư từ các hệ thống điện mặt trời thì giải pháp phù hợp nhất cho các khách hàng đang có nhu cầu lắp đặt đó là hệ thống điện mặt trời bám tải hoặc điện mặt trời độc lập. Các giải pháp này có ý nghĩa giới hạn công suất phát ra từ hệ thống điện mặt trời phát ra chỉ cấp đủ cho phụ tải mà không phát phần công suất dư lên lưới.
Theo đó, có 3 giải pháp phù hợp để khách hàng có thể lắp đặt các hệ thống điện mặt trời trong giai đoạn này đó là:
Giải pháp điện mặt trời hybrid bám tải:
Sơ đồ nguyên lý hoạt động của hệ thống điện mặt trời Hybrid
Hệ thống điện mặt trời Hybrid sử dụng một CT cảm biến dòng điện ở đầu vào của Inverter, điện năng sản sinh ra từ hệ thống sẽ ưu tiên cấp cho phụ tải, còn dư sẽ được tích lại trong hệ thống lưu trữ; khi vẫn có phần điện dư phát lên lưới cảm biến dòng điện CT sẽ nhận được tín hiệu điện và gửi tới bộ vi xử lý của biến tần hybrid để điều chỉnh lượng công suất đầu vào từ tấm pin mặt trời, giới hạn công suất đầu ra luôn nhỏ hơn hoặc bằng công suất của tải. Đây là giải pháp được sử dụng phổ biến trên các dòng inverter hybrid như Luxpower, Deye,..
Inverter hybrid kết hợp cùng CT cảm biến dòng điện phát lên lưới
Giải pháp điện mặt trời hòa lưới:
Sơ đồ nguyên lý của hệ thống ĐMT hòa lưới
Giải pháp điện mặt trời hòa lưới sử dụng một thiết bị có tên là Zero export có chức năng tương tự như cảm biến dòng CT ở giải pháp hòa lưới bám tải. Giải pháp này được sử dụng phổ biến ở hầu hết các dòng inverter hòa lưới của các nhà sản xuất hàng đầu thế giới như : Sungrow, Growatt,…
Zero export smart metter đi kèm inverter của các hãng
Giải pháp điện mặt trời độc lập lưu trữ:
Lắp đặt điện mặt trời độc lập là giải pháp luôn được ưu tiên đối với các khách hàng ở các khu vực hiện chưa có điện lưới. Sản lượng điện tạo ra từ hệ thống điện mặt trời sẽ được lưu trữ lại ở hệ thống lưu trữ sau đó qua bộ chuyển đổi inverter và cấp cho phụ tải nên không cần quan tâm tới giá bán điện. Hiện nay, công nghệ inverter tích hợp sạc và chuyển đổi điện một chiều thành xoay chiều đang phát triển mạnh với các nhà sản xuất inverter là :Voltronic, Souer,..Đặc biêt, công nghệ sản xuất pin Lithium với chi phí ngày càng rẻ và tuổi thọ có thể đến hàng chục năm như Pin Narada, SVE, UFO, Gigabox,..thì giải pháp điện mặt trời độc lập sẽ là một lựa chọn để khách hàng cân nhắc có thể hoàn toàn chủ động trong việc sản xuất và tiêu thụ điện năng.
Nhiều lựa chọn Pin lithium cho giải pháp điện mặt trời độc lập
Những khó khăn, vướng mắc mà khách hàng, doanh nghiệp gặp phải trong giai đoạn sắp tới?
Có thể nói giá FIT 3 chính là rào cản khiến các nhà đầu tư thận trọng trong giai đoạn khó khăn này. Hơn lúc nào hết, FIT 3 cần được đưa vào áp dụng sớm nhất có thể và có hiệu lực dài hơn tránh trường hợp chạy đua lắp đặt điện mặt trời như giai đoạn FIT2 năm ngoái với hiệu lực chưa đầy 8 tháng.
Mặc dù FIT 3 vẫn chưa có quyết định chính thức, nhưng theo dự báo giá mua điện mặt trời giảm sâu sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến các nhà đầu tư, kinh doanh điện mặt trời khi mà các nhà đầu cần thận trọng tính toán, cân nhắc vì hiệu quả đầu tư sau giai đoạn này sẽ giảm đi đáng kể. Nhưng không phải vì thế điện mặt trời sẽ giảm đi sức hút đầu tư bời vì còn rất nhiều khách hàng, doanh nghiệp có nhu cầu lắp đặt điện mặt trời với mục đích tự dùng nhằm giảm chi phí sử dụng điện ngày một tăng cao. Hy vọng các giải pháp Intech Energy nêu trên sẽ giúp cho khách hàng, doanh nghiệp có những lựa chọn phù hợp nhất.
Nên chọn đơn vị cung cấp giải pháp lắp đặt điện mặt trời nào trong giai đoạn này?
Intech Energy là một trong những đơn vị cung cấp thiết bị, thi công EPC trong lĩnh vực điện mặt trời hàng đầu tại Việt Nam. Intech Energy có đội ngũ kỹ sư và công nhân có kinh nghiệm làm việc nhiều năm và thành thạo kỹ thuật, bên cạnh đó công ty chúng tôi còn là đối tác phân phối thiết bị của nhiều nhà cung cấp hàng đầu thế giới như tấm pin Longi, Canadian, AE,.. inverter SMA, Sungrow, Huawei, Luxpower, Deye, Voltronic,.. Đến với Intech Energy, chúng tôi sẽ đem đén cho khách hàng những giải pháp lắp đặt tối ưu với công nghệ mới nhất nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng của khách hàng với chi phí tiết kiệm nhất, hệ thống hoạt động ổn định, và an toàn nhất. Khách hàng có nhu cầu lắp đặt hệ thống điện mặt trời hãy liễn hệ với chúng tôi qua website: intechsolar.vn hoặc qua hotline 0966966819 – 0966966313 để được hỗ trợ tư vấn và báo giá thi công một cách chính xác nhất.
Xem thêm:
